U odbranu branitelja i braniteljica
Migracija, kao i podrška ljudima u bjekstvu, sve se više tretiraju kao krivično djelo u Evropi. U nedostatku dostojanstvenog i ljudskog odgovora onima koji traže zaštitu u Evropi, podrška koju pružaju branitelji ljudskih prava duž ruta ili na moru postaje ključna. Međutim, postoji zabrinjavajući trend kriminalizacije i ljudi u pokretu, ali i onih koji se solidarišu s njima: branitelja ljudskih prava. Iako je ovaj fenomen nešto što treba politički rješavati na nivou EU i na nacionalnom nivou, posljedice kriminalizacije moraju se rješavati na individualnom nivou. Zapravo, kriminalizacija može doći u različitim oblicima i u vrlo različitim obimima, pa je stoga važno da aktivisti i organizacije budu svjesni postojećih opcija za djelovanje i odbranu.
Ovaj priručnik nastoji da podrži pogođene branitelje ljudskih prava, pokazujući im mehanizme i puteve za pomoć i samoodbranu u slučajevima kriminalizacije na različitim nivoima.
Product details
Table of contents
Uvod 17
1. Opće preporuke 21
2. Ujedinjene nacije 27
2.1 Relevantne deklaracije i konvencije 27
2.1.1. Deklaracija o braniteljima/cama ljudskih prava 28
2.1.2. Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima 29
2.1.3. Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima 30
2.1.4. Protokol UN-a protiv krijumčarenja migranata kopnom,
morem i zrakom 31
2.2. Mehanizmi 32
2.2.1. Vijeće za ljudska prava 32
2.2.1.1. Pritužbeni postupak pred Vijećem za ljudska prava 32
2.2.1.2. Univerzalni periodični pregled 35
2.2.2. Saradnja s ugovornim tijelom UN-a 37
2.2.2.1. Individualne pritužbe ugovornom tijelu UN-a 38
2.2.2.2. Proces izvještavanja ugovornog tijela 40
2.2.3. Posebni postupci 41
2.2.4. Odmazde zbog saradnje sa UN-om u oblasti ljudskih prava 44
3. Ostale međunarodne organizacije 46
3.1. OSCE 46
3.1.1. Opći uvod 46
3.1.2. OSCE-ov Ured za demokratske institucije i ljudska prava 46
Sadržaj
3.2. Vijeće Evrope 48
3.2.1. Deklaracije i konvencije 48
3.2.1.1. Deklaracija o braniteljima/icama ljudskih prava 48
3.2.1.2. Evropska konvencija o ljudskim pravima 48
3.2.2. Mehanizmi 50
3.2.2.1. Evropski sud za ljudska prava 50
3.2.2.2. Komesar za ljudska prava 54
3.2.2.3. Parlamentarna skupština Vijeća Evrope i njen Odbor
za pravna pitanja i ljudska prava 56
3.2.2.4. Konferencija međunarodnih NVO 58
3.3. Advokatske komore 60
3.4. Ambasade 61
4. Evropska unija (EU) 62
4.1. Zakonodavstvo 62
4.1.1. Povelja EU o osnovnim pravima 63
4.1.2. Facilitatorski paket 64
4.1.3. Prijedlog direktive za zaštitu branitelja/ica ljudskih
prava od SLAPP-a 66
4.1.4. Uredba EU o zaštiti podataka 68
4.2. Mehanizmi 70
4.2.1. Agencija Evropske unije za osnovna prava 70
4.2.2. Evropski ombudsmen/ka 70
4.2.3. Zaštita EU za branitelje/ice ljudskih prava izvan EU 71
4.2.4. ProtectDefenders.eu 77
4.2.5. Izvještaj Komisije EU o vladavini prava 79
4.2.6. Evropski parlament 83
5. Hrvatska 86
5.1. Zakonodavstvo 86
5.1.1. Ustav 86
5.1.2. Zakon o strancima - zabrana pomaganja državljaninu treće
zemlje u nezakonitom prelasku, tranzitu i boravku (čl. 53) 87
5.2. Mehanizmi 89
5.2.1. Pučka pravobraniteljica 89
5.2.2. Podnošenje sudske tužbe/žalbe pred nadležnim sudom 91
5.2.3. Ustavna tužba 92
5.2.4. Nacionalna organizacija civilnog društva za podršku – CMS 93
5.3. Zaštita u slučaju specifi čnih oblika kriminalizacije 93
5.3.1. Policijska i administrativna povreda dužnosti 94
5.3.1.1. Procesna prava i zakoni koji se odnose na policiju 94
5.3.1.2. Kako riješiti problem povrede dužnosti policije 96
5.3.2. Povreda dužnosti tajne službe 99
5.3.2.1. Zakoni o sigurnosno-obavještajnim poslovima 99
5.3.2.2. Vijeće za građanski nadzor sigurnosno-obavještajnih
agencija 100
5.3.2.3. Pravo na informacije 101
5.3.3. Kriminalizacija povezana sa kršenjem prava na zaštitu ličnih
podataka 102
5.3.3.1. Uredba o zaštiti podataka 102
5.3.3.2. Agencija za zaštitu osobnih podataka Hrvatske (žalba) 102
6. Grčka 104
6.1. Zakonodavstvo 104
6.1.1. Ustav 104
6.1.2. Zakoni o borbi protiv krijumčarenja 105
6.1.3. Izmjene Krivičnog zakona Grčke 107
6.1.4. Zakon o zaštiti podataka 108
6.2. Mehanizmi 109
6.2.1. Ombudsmen/ka Grčke 109
6.2.2. Nacionalna komisija za ljudska prava 111
6.2.3. Mreža za praćenje nasilja motiviranog rasizmom 113
6.2.4. Podnošenje tužbe/žalbe pred nadležnim sudom 113
6.3. Zaštita u slučaju specifi čnih oblika kriminalizacije 114
6.3.1. Kršenje prava na zaštitu podataka 115
6.3.1.1. Grčko tijelo za zaštitu podataka i zakoni o zaštiti
podataka i privatnosti u Grčkoj 115
6.3.2. Policijska i administrativna povreda dužnosti 118
6.3.2.1. Procesna prava i relevantni zakoni 118
6.3.2.2. Koga je moguće kontaktirati u slučaju povrede dužnosti 122
7. Zaključak 124
8. Prilog 125
8.1. Upute za podnošenje žalbe ombudsmenu/ki Grčke 125